حدیث درباره دوست
حدیث درباره دوست و دوستی ، چندین روایت درباره دوستی و دوست خوب و بد .
امام علی علیه السلام :
خَیرُ اِخوانِکَ مَن دَعاکَ اِلی صِدقِ المَقالِ بِصِدقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلی اَفضَلِ العمالِ بِحُسنِ اَعمالِهِ؛
بهترین برادرانت (دوستانت)، کسی است که با راستگویی اش تو را به راستگویی دعوت کند و با اعمال نیک خود، تو را به بهترین اعمال برانگیزد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص417 ، ح9535
لقمان حکیم رحمه الله :
یا بُنَیَّ اتَّخِذ أَلفَ صَدیقٍ وَ أَلفٌ قَلیلٌ وَ لا تَتَّخِذ عَدُوّا واحِدا و َالواحِدُ کَثیرٌ؛
فرزندم هزار دوست بگیر که هزار دوست هم کم است و یک دشمن مگیر که یک دشمن هم زیاد است.
امالی (صدوق) ص669 – بحارالأنوار ج13، ص414، ح4
رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
اَلجَلیسُ الصّالِحُ خَیرٌ مِنَ الوَحدَهِ، و َالوَحدَهُ خَیرٌ مِن جَلیسِ السّوءِ؛
هم نشین خوب ، از تنهایی بهتر است و تنهایی از هم نشین بد بهتر است .
امالی (طوسی) ص535
امام علی علیه السلام :
مَن لَم یُقَدِّم فِی اتِّخاذِ الإِخوانِ الاِعتِبارَ دَفَعَهُ الاِغتِرارُ إِلی صُحبَهِ الفُجّارِ؛
هر کس در انتخاب برادران ( دوستان ) امتحان را مقدم ندارد ، فریب خوردگی او را به مصاحبت با بدکاران می کشاند .
تصنیف غررالحکم و دررالکم ص416 ، ح9495
امام حسین علیه السلام :
مَن اَحَبَّکَ نَهاکَ وَ مَن اَبغَضَکَ اَغراک.
کسی که تو را دوست دارد ، تو را نهی میکند و کسی بغض تو را دارد فریبت می دهد.
بحار الانوار(ط-بیروت)ج75،ص128
امام صادق علیه السلام :
لا یَنبَغی لِلمَرءِ المُسلِمِ أَن یُواخیَ الفاجِرَ و َلاَ الاحمَقَ و َلاَ الکَذَّابَ؛
سزاوار نیست که مسلمان با بدکار و احمق و دروغگو رفاقت کند.
کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص640
رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ثَلاثَهٌ تُخلِصُ المَوَدَّه َ: إِهداءُ العَیبِ ، وَ حِفظُ الغَیبِ ، و َالمَعونَهُ فِی الشِّدَّهِ؛
سه چیز دوستی را یک رنگ می سازد : هدیه کردن عیب های یکدیگر ، پاسداری در غیاب ( و بدگویی نکردن ) و یاری رساندن در سختی .
مجموعه ورام ج2، ص121
امام علی علیه السلام :
اَلصَّدیقُ مَن کانَ ناهیا عَنِ الظُّلمِ و َالعُدوانِ مُعینا عَلَی البِرِّ وَ الحسانِ؛
دوست ، کسی است که از ظلم و تجاوزگری باز دارد و بر انجام خوبی و نیکی یاری کند.
تصنیف غرر الحکم و دررالکلم ص415 ،ح9477
امام علی علیه السلام :
لِلعامَّهِ بِشرَکَ وَ مَحَبَّتَکَ و َلِعَدُوِّکَ عَدلَکَ و َإِنصافَکَ
گشاده رویی و محبتت را برای عموم و عدالت و انصافت را برای دشمنت بکار گیر.
خصال ص147، ح178
امام علی علیه السلام :
حُسنُ الاخلاقِ یُدِّرُ الرزاقَ و َیونِسَ الرِّفاقَ؛
خوش اخلاقی روزی ها را زیاد می کند و میان دوستان انس و الفت پدید می آورد .
تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ص255 ، ح5382
رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا تَحَابُّوا وَ تَهَادَوْا وَ أَدَّوُا الْأَمَانَه
امّت من تا هنگامی که یکدیگر را دوست بدارند ، به یکدیگر هدیه دهند و امانتداری کنند، در خیر و خوبی خواهند بود.
عیون اخبار الرضا ج2 ، ص29
امام علی علیه السلام:
الکَیِّسُ صَدیقُهُ الحَقُّ و عَدُوُّهُ الباطِلُ
انسان زیرک ، دوستش حق است و دشمنش باطل .
تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ص68 ، ح945
امام صادق علیه السلام :
مَن غَضِبَ عَلَیکَ ثَلاثَ مَرّاتٍ و َلَم یَقُل فیکَ سوء فَاتَّخِذهُ لِنَفسکَ خَلیلاً
هر کس سه بار بر تو خشم گرفت ولی به تو بد نگفت، او را برای خود به دوستی انتخاب کن.
معدن الجواهر ص 34
امام علی علیه السلام:
إِذَا احْتَشَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَه
به خشم درآوردن و شرمنده ساختن دوست ، مقدمه جدایی از اوست .
نهج البلاغه (صبحی صالح) ص559
امام علی علیه السلام:
أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُم
عاجز ترین مردم کسی است که از بدست آوردن دوست عاجز بماند و از او عاجزتر کسی است که دوستان بدست آورده را از دست بدهد .
نهج البلاغه (صبحی صالح) ص470
امام علی علیه السلام :
جَلیسُ الخَیرِ نِعمَهٌ، جَلیسُ الشَّرِّ نِقمَهٌ؛
همنشین خوب نعمت و همنشین بد، بلا و مصیبت است .
شرح آقا جمال خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم ج 3، ص 356 ، ح 4719 و 4720
امام علی علیه السلام :
قارِن اَهلَ الخَیرِ تَکُن مِنهُم وَ بایِن اَهلَ الشَّرِّ تَبِن عَنهُم؛
با خوبان معاشرت کن تا از آنان باشی و از بدان دوری کن تا از آنان نباشی .
نهج البلاغه (صبحی صالح) نامه 31 ،ص 402
امام علی علیه السلام :
لا تَصفُو الخِلَّهُ مَعَ غَیرِ اَدیبٍ ؛
دوستی با شخص بی ادب ، صمیمانه نخواهد شد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 434 ، ح9912
امام صادق علیه السلام :
اَدَّبَنی اَبی بِثَلاثٍ … ونَهانی عَن ثَلاثٍ : قالَ لی : یا بُنَیَّ مَن یَصحَب صاحِبَ السّوءِ لا یَسلَم وَ مَن لا یُقَ-یِّد اَلفاظَهُ یَندَم ، وَ مَن یَدخُل مَداخِلَ السَّوءِ یُتَّهَم… وَ نَهانی اَن اُصاحِبَ حاسِدَ نِعمَهٍ وَ شامِتا بِمُصیبَهٍ ، اَو حامِلَ نَمیمَهٍ ؛
پدرم مرا به سه چیز ادب آموخت و از سه چیز نهی ام فرمود . سه نکته ادب این بود که فرمود : فرزندم ! هرکس با دوست بد بنشیند ، سالم نمی ماند و هر کس گفتارش را کنترل نکند ، پشیمان می شود ، و هر کس به جایگاه های بد وارد شود ، مورد بدگمانی قرار می گیرد (زیر سؤال می رود) و آن سه چیز که مرا از آن نهی فرمود : دوستی با کسی که چشم دیدن نعمت کسی را ندارد ، و با کسی که از مصیبت دیگران شاد می شود و با سخن چین.
تحف العقول ص376
امام علی علیه السلام :
عَوِّد لِسانَکَ لینَ الکَلامِ وَ بَذلَ السَّلامِ، یَکثُر مُحِبّوکَ وَ یَقِلَّ مُبغِضوکَ؛
زبان خود را به نرمگویی و سلام کردن عادت ده ، تا دوستانت زیاد و دشمنانت کم شوند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص435 ح9946
رسول اکرم صلی الله علیه و آله :
ألمَرءُ عَلَی دین خَلیلِهِ فَلیَنظُر أحَدُکُم مَن یُخالِلُ.
آدمی بر آیین دوست خود است پس بنگرید با که دوستی می کنید .
امالی (طوسی) ص518 – بحارالانوار(ط-بیروت) ج71 ص192
امام جواد علیه السلام :
اِیاکَ وَ مصاحِبَهَ الشِّریرِ ، فَاِنَّهُ کالسَّیفِ المَسلولِ یُحسِنُ مَنظَرَه وَ یَقبَحُ اَثَره؛
از همراهی و رفاقت با آدم شرور بپرهیز ، زیرا که او مانند شمشیر برهنه است که ظاهرش نیکو و اثرش زشت است .
عوالم العلوم و المعارف (مستدرک حضرت زهرا تا امام جواد علیهم السلام) ج 23 (امام جواد) ، ص 288
امام صادق علیه السلام :
لا تُشاوِر اَحمَق وَ لا تَستَعِنَّ بَکَذّابٍ وَ لا تَثق بِمَوَدَهِ مُلُوک؛
با احمق مشورت نکن و از دروغگو یاری مجو و به دوستی زمامداران اعتماد مکن .
تحف العقول ص316
امام رضا علیه السلام :
صدیقُ کلُّ امرئٍ عَقلُهُ و عَدُوُّهُ جَهلُهُ؛
دوست هرکسی عقل اوست و دشمن هر کس نادانی اوست.
کافی (ط-الاسلامیه)ج1 ، ص11
امام علی علیه السلام :
لا یکونُ الصَّدیقُ صَدیقاً حَتی یَحفَظُ اَخاهُ فی ثَلاثٍ:فی نکبَتِه وَ غَیبَتِه وَ وَفاتِه؛
دوست اگر در سه مورد دوستش را حمایت نکند دوست نیست : در شدت و گرفتاری او ، در غیبت وی و پس از مرگش .
نهج البلاغه (صبحی صالح) ص494
امام محمد باقر علیه السلام :
اِعرِف المَودَّهَ فِی قَلبِ اَخیکَ بِما لَه فِی قَلبِکَ؛
دوستی قلبی برادرت را از اندازه دوستی قلبی خودت نسبت به او بفهم.
تحف العقول ، ص 295
پیامبر اکر م ( صلی الله علیه وآله ) :
اِختَبِرُوا النّاسَ بِأخدانِهِم فَإنَّما یُخادِنُ الرَّجُلُ مَن یُعجِبُهُ نَحوُهُ؛
مردم را به دوستانشان بیازمایید؛ زیرا آدمی با کسی که از رفتارش خوشش بیاید، دوستی می کند.
مجموعه ورام ج 2، ص 249
امام علی علیه السلام :
اُبذُل لِصَدیقِکَ کُلَّ المَوَدَّهِ وَ لاتَبذُل لَهُ کُلَّ الطُّمانینَهِ.
هر چه محبت داری نثار دوستت کن امّا هر چه اطمینان داری به پای او مریز .
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 421 ، ح9665 – بحارالانوار(ط-بیروت) ج71 ، ص165
امام علی علیه السلام :
فِی الضَّیقِ یَتَبَیَّنُ حُسنُ مُواساهِ الرَّفِیقِ
خوب یاری رساندن به دوست، در تنگنا آشکار می شود.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص424 ، ح9732
امام عسکری سلام الله علیه :
خَیرُ إخوانِکَ مَن نَسِیَ ذَنبَکَ، و ذَکَرَ إحسانَکَ إلَیهِ.
بهترین برادر تو آن کسی است که گناه و خطای تو را به خود، فراموش کند.
اعلام الدین فی صفات المونین ص313
امام سجاد سلام الله علیه :
نَظَرُ المُؤمِنِ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ لِلمَوَدَّهِ و َالمَحَبَّهِ لَهُ عِبادَهٌ.
نگاه مؤمن به چهرۀ برادر مؤمن خود از روی دوستی و محبت به او، عبادت است.
تحف العقول ص 282
- مهدی عباسی
- يكشنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۹
- ۰۶:۵۸